Merhaba arkadaşlar,
Bugün sizlere, Norveççe'de geniş zaman/şimdiki zaman(presens) nasıl yapılır, ondan bahsedeceğim. En başta belirteyim, Norveççe'de, geniş zaman ve şimdiki zaman diye ayrı iki zaman yoktur. Her ikisi de, aynı şekilde kurulmaktadır. İlla ki bir şeyin şimdiki zaman veya geniş zaman olduğunu vurgulamak istiyorsak, bunu, zaman zarflarını ona göre seçerek anlamlandırabiliyoruz.
Örneğin; ''şimdi, şuan v.s'' veya ''her zaman, genelde, her akşam v.s'' ifadeleriyle yapılmış iki farklı cümleden, hangisinin hangi zamanı ön plana çıkardığı bellidir. İşte bu gibi zaman ifadelerini, ihtiyacımıza göre seçerek, geniş zaman mı, yoksa, şimdiki zaman bir ifade mi belirtmek istiyoruz, kendimiz karar veriyoruz. Yani, vurguyu şimdiye mi, yoksa, genişe mi yapıyoruz, o, bizim kullanacağımız zaman zarfına kalıyor. Yoksa, aralarında kesin bir ayrım yok. Bu iki zaman da, aynı kalıptır. Şimdi, konumuza geçebiliriz.
PRESENS(Geniş/şimdiki zaman)
Arkadaşlar, bu kalıpta, fiilin presens halini kullanıyoruz. Gerek düz cümlede, gerekse soru halinde, bu durum değişmiyor. Daha önceki derslerde bahsettiğim gibi, Norveççe'de düz bir cümleyi soru yaparken, tek yaptığımız şey, fiili cümle başına almaktır. Fiilde bir değişiklik yapmıyoruz.
Öncelikle, bir fiil üzerinden örnek verelim.
** Yazmak > å skrive
Bu yazmak fiilinin presens hali ise ''skriver'' dir.
** Skriver > Yazarım / yazarsın / yazar / yazarız / yazarsınız / yazarlar veya yazıyorum / yazıyorsun / yazıyor / yazıyoruz / yazıyorsunuz / yazıyorlar anlamlarına gelir. Bunlardan hangi anlama geldiği, seçeceğiniz zaman zarfına ve şahsa bağlıdır.
Fiiller genel haliyle, presens halde, sonuna bir -er veya -r sesi alır. Bir önceki grup paylaşımımda, detaylı bir fiil listesi paylaşmıştım. O listede 2. sırada(Yani, presens sütunundaki) bulunan fiiller, bu kalıpta kullanacağınız fiillerdir. Dikkat ederseniz o listeye, genel olarak göreceksiniz ki, fiiller hep bir -r sesiyle bitmektedir.(İstinalar elbette var). O listenin bir kısmını, resim olarak, burada tekrar paylaştım.
Şimdi biz, '' Yazmak fiiliyle örnek cümleler yapalım. Diğer filleri kullanarak, siz de kendi cümlelerinizi yapabilirsiniz.
**** Aşağıdaki örnek cümlelerimizde kullanacağımız öge ve unsurları kısaca açıklayalım.
Nå > Şimdi
Hver måned > Her ay
Å skrive(mastar)(yazmak) > skriver(presens)
Et brev > Bir mektup
** Ali skriver et brev nå > Ali şimdi bir mektup yazıyor.
Ali skriver et brev hver måned > Ali her ay bir mektup yazar.
Soru yaparken ise, tek yaptığımız şey, fiili başa almak. Cümlenin geri kalan kısımlarına dokunmuyoruz.
** Skriver Ali et brev nå? > Ali şimdi bir mektup yazıyor mu?
** Skriver Ali et brev hver måned? > Ali her ay bir mektup yazar mı?
Arkadaşlar, gördüğünüz gibi, Norveççe'de, presens cümleler yapmak çok kolay. Bir şeyi hatırlatmakta fayda var. Bu yaptıklarımız, fiil cümleleriydi gördüğünüz üzere. Bir eylem, iş, olay v.b anlatılıyor. Bir durum, oluş anlatan isim cümlelerinde ise, presens cümleler ve soru halleri nasıl yapılır, daha önceki bir paylaşımımda anlatmıştım. tekrar amaçlı, dönüp bakabilirsiniz.
Arkadaşlar, çok kısa bir şekilde, presens fiil cümleleri nasıl yapılır, anlatmaya çalıştım, ama elbette daha fazla detaylar ve ek bilgiler için, konuyu çalışmanız veya öğrenmeniz lazım. Fakat, bu kadarlık bir bilgi ve öğreneceğiniz alternatif fiillerle de, çok rahat bir şekilde, presens kalıpta dertlerinizi anlatıp, bir çok konuşmayı rahatlıkla yapabilirsiniz.
Daha detaylı bilgi, telaffuz kuralları, alternatif ifade biçimleri, sorular, ders talepleri ve ilgili konular için, yorum yoluyla, katılım sağlayabilir veya norvecceders@gmail.com üzerinden irtibata geçebilirsiniz.
Grubumu da takip ederek, gelişme ve paylaşımlardan haberdar olabilirsiniz.
Ha det bra
:)(Hoşçakalın)
